CECHY MAKROSKOPOWE
 Owocnik we wczesnej fazie dojrzałości
|
Owocniki kuliste lub owalne, czasem o nieregularnych kształtach i średnicy 1-4 cm. Powierzchnia owocnika matowa, szorstka, czasem sprawiająca wrażenie zamszowatej. Za młodu biało-żółtawa, kremowa, w okresie pełnej dojrzałości ochrowo-brązowa z wieloma ciemniejszymi plamami w odcieniach czerwono-brązowych czasem zielonkawych. Gleba bardzo długo śnieżnobiała, w owocnikach w pełni dojrzałych ochrowa. Na przekroju regularnie labiryntowata, zbudowana z niewielkich komór o chaotycznych kształtach. U podstawy owocnika można często zaobserwować niewielkie brudnobiaławe ryzomorfy. Miąższ o nieprzyjemnym, lekko kwaskowatym smaku i silnym zapachu gnijącej kapusty.
|
CECHY MIKROSKOPOWE
 Zarodniki w KOH 5%
 Zarodniki w odczynniku Melzera
|
Perydium plektenchymatyczne zbudowane z chaotycznie splecionych, cienkościennych, septowanych strzępek o średnicy 3-8 μm. Czasem można zaobserwować pojedyncze, owalne komórki rozdęte do 10-20 μm. W młodych owocnikach skrajne segmenty strzępek czasem wystają nad powierzchnię perydium, przyjmując formę dermatocystyd 20-40 μm. Zarodniki kuliste lub szerokoowalne o średniej wielkości 12-18 x 10-16 μm, Q=1,0-1,2. Początkowo hialinowe, potem bladożółtawe, w masie wyraźnie żółte, grubościenne, ze ścianką do 3 μm grubości. Zarodniki pokryte drobnymi kolcami do 1 μm wysokości, otoczone żelatynowatą otoczką o grubości 1,5-2,5 μm. Podstawki maczugowate, wydłużone, hialinowe, cienkościenne, 40-60 x 15-20 μm, 2-4 zarodnikowe. Trama hymenialna plektenchymatyczna, zbudowana z hialinowych cienkościennych strzępek 2-6 μm średnicy.
|
 |
 |
Przekrój perydium |
Strzępki perydium |
Dermatocystydy perydialne |
|
SIEDLISKO
|
Leucophleps aculeatispora jest gatunkiem charakterystycznym dla podgórskich i górskich lasów iglastych. Mikoryzuje głównie z Picea abies, rzadziej z Abies alba. Preferuje gleby o obojętnym lub nieco kwaśnym pH. Wyrasta w miejscach pozbawionych roślinności zielnej, cienistych i charakteryzujących się dużą wilgotnością. Często w glebie przemieszanej ze znaczną ilością rumoszu skalnego. Owocniki wyrastają w dużych grupach, niezbyt głęboko pod powierzchnią gleby, a często w iglastej ściółce – semihypogeicznie. Dojrzałe okazy można zbierać od września do późnej jesieni. |
WYSTĘPOWANIE
|
Leucophleps aculeatispora jest gatunkiem bardzo rzadkim. W Polsce stwierdzony po raz pierwszy w 2010 roku. Znany z nielicznych krajów Europy ale wszędzie uznawany za gatunek rzadki. Nieco częstszy w Ameryce Północnej.
Gorce – EG 22, Ochotnica Górna k. Nowego Targu, Październik 2010
Beskid Mały – DG 15, Korbielów k. Żywca, Grudzień 2014
Pieniny - EG 34, Szlachtowa k. Szczawnicy, Wrzesień 2020
|
UWAGI
 Grupa dojrzałych owocników
|
Leucophleps aculeatispora jest gatunkiem bardzo charakterystycznym. Pewne podobieństwo wykazują jedynie gatunki z rodzaju Leucogaster. Można go natomiast pomylić z innymi gatunkami w obrębie rodzaju – L. magnata, L. levispora oraz L. spinispora. Wymienione taksony makroskopowo są bardzo podobne. Różnią się niuansami w budowie mikroskopowej i wymagają szczegółowej analizy mikromorfologicznej.
|
